Σχέδιο Διδασκαλίας Υποβληθέν στην Μείζονα Επιμόρφωση:Ο Ιουστινιανός και η εποχή του μέσα από την Τέχνη και τις ΤΠΕ

1.2 Δημιουργός/-οι Ονοματεπώνυμο Παντελής Κομνηνός ΠΕ02. Πατρώνυμο: Χριστόδουλος

1.4 Βαθμίδα Εκπαίδευσης / Τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε √ Βαθμίδα εκπαίδευσης στην οποία αφορά η Διδακτική Πρακτική: Πρωτοβάθμια Δευτεροβάθμια Τάξη ή τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε …Τμήμα Β2 της Β’ Γυμνασίου……………………………………….. √ Υπήρξε συνεργασία τάξεων του ίδιου σχολείου ή συνεργασία τάξεων διαφορετικών σχολείων; ΝΑΙ ΟΧΙ Αν ναι, να αναφερθούν τα συνεργαζόμενα σχολεία/τάξεις. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………

1.5 Είδος Διδακτικής Πρακτικής Σημειώστε αυτό / αυτά που κρίνετε ότι ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρότασή σας: 1. √ Σχέδιο Μαθήματος (σχέδιο για διδασκαλία 45’ ή λιγότερο ή διδακτικό δίωρο). 2. Ακολουθία Σχεδίων Μαθήματος με μεγαλύτερη διάρκεια (Σενάριο Διδασκαλίας). 3. Ολοκληρωμένη παιδαγωγική δραστηριότητα στη σχολική τάξη. 4. Επιτυχημένο project που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του σχολικού έτους. 5. √ Λειτουργικός τρόπος υπέρβασης των δυσκολιών του αναλυτικού προγράμματος. 6. √ Εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε σε κάποιο διδακτικό αντικείμενο ή σε κάποια δράση. 7. Επιτυχημένο παράδειγμα συνεργατικής διδασκαλίας στο σχολείο. 8. Αποδοτική περίπτωση ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων. 9. Πρακτική λειτουργικής συνεργασίας με τους γονείς / κηδεμόνες των μαθητών ή την τοπική κοινωνία. 10. Πρακτική αποδοτικής αντιμετώπισης και διαχείρισης προβληματικών καταστάσεων και κρίσεων στο σχολείο ή στην τάξη. 11. √ Καλές Πρακτικές με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ή την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας (συνεργασία με άλλες τάξεις / με άλλα σχολεία). 12. Άλλο …………………………………………………………………….... …………………………………………………………………….............. ……………………………………………………………………..............

1.6 Σκοπός & Στόχοι της Διδακτικής Πρακτικής Γενικός Σκοπός… Γενικός σκοπός του σεναρίου είναι η καλλιέργεια των διερευνητικών δεξιοτήτων των μαθητών σύμφωνα με τις αρχές της ομαδοσυνεργατικής-ανακαλυπτικής μάθησης που διευκολύνεται μέσω της χρήσης των ΤΠΕ και της αισθητικής αξιοποίησης του υλικού. Προσδοκάται η βιωματική προσέγγιση της ιστορικής περιόδου σε ένα νέο περιβάλλον μαθητοκεντρικής διδασκαλίας. Επιμέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο και ως προς τη μαθησιακή διαδικασία. Ø Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης (δεξιότητα) Ø Να καταστούν οι μαθητές ικανοί, μέσα από τη γνώση του παρελθόντος να κατανοήσουν παρόν, να στοχαστούν για τα προβλήματά του και να προγραμματίσουν ορθά το μέλλον (ικανότητα) Ø Να ενεργοποιηθούν οι αισθήσεις των μαθητών μέσα από το καλλιτεχνικό βίωμα (ικανότητα) Ø Να οικοδομήσουν μέσα από τη μελέτη του δικού τους πολιτισμού την εθνική και πολιτιστική τους ταυτότητα (ικανότητα-στάση) Ø Να αναγνωρίσουν, συλλέξουν, παρατηρήσουν, ταξινομήσουν/οργανώσουν δεδομένα χρήσιμα για την καλλιτεχνική τους δημιουργία (υλικά, φωτογραφικό υλικό, κ.ά.) με βάση τις ιδιότητές τους, μέσα από πρωτογενείς πηγές (λήψη φωτογραφιών, περιοδικά, αφίσες κλπ.) (δεξιότητα.) Ø Να εξοικειωθούν με το περιεχόμενο ιστορικών όρων και εννοιών αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας (γνώση) Ø Να κατανοήσουν την επίδραση που άσκησε ο χριστιανισμός στην τέχνη. Τα πρότυπα εξέλιξης της αρχιτεκτονικής κατά την εποχή του Ιουστινιανού (γνώση) Ø Να συνειδητοποιήσουν ότι η κατανόηση κάθε κοινωνίας προϋποθέτει τη μελέτη όλων των πτυχών της (πολιτικής, οικονομικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής κτλ ) (στάση) Ø Να καλλιεργήσουν κριτική ιστορική και δημιουργική σκέψη (δεξιότητα) Ø Να επεξεργαστούν την πληροφορία διερευνώντας μεσω κριτικής αναζήτησης στο Διαδίκτυο και σε λογισμικά (δεξιότητα) Ø Να αυτενεργήσουν κατά τη διαδικασία της παραγωγής καλλιτεχνικού έργου (στάση) Σημειώστε αν αξιοποιούνται εκπαιδευτικά λογισμικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) … Χρήση των Λογισμικών «Περιπλάνηση στο Χώρο-Χρόνο», «Google Earth», κειμενογράφο, πρόγραμμα παρουσίασης (Microsoft PowerPoint ή Παρουσίαση του OpenOffice.Org), διαδικτυακός φυλλομετρητής, προγράμματα επεξεργασίας εικόνας/φωτογραφίας.

1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια Διάρκεια Δύο (02) Διδακτικές ώρες

1) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

2.1 Γενική Περιγραφή Διδακτικής Πρακτικής Προηγούμενη εμπειρία των μαθητών στη συνεργατική δραστηριότητα Γνώση των ιστορικών συνθηκών δημιουργίας και ισχυροποίησης του νέου διοικητικού κέντρου στην Ανατολή (Κων/πολις), των θρησκευτικών συγκρούσεων, των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων τον 6ο αιώνα. 1η Διδακτική ώρα Έχει προηγηθεί παρουσίαση των βασικότερων αξόνων της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του Ιουστινιανού, προκειμένου οι μαθητές αφενός να εξοικειωθούν με την ιστορική ατή περίοδο κι αφετέρου να εντάξουν ευκολότερα τις εργασίες τους στο κατάλληλο ιστορικό πλαίσιο. Οι μαθητές κατευθύνονται στο Εργαστήριο Πληροφορικής της Σχολικής Μονάδας. Αρχικά ζητείται από τους μαθητές να ανακαλέσουν στη μνήμη τους στοιχεία από την προετοιμασία του μαθήματος. Ατό θα αποτελέσει αφόρμηση για τη σύνδεση του ιστορικού πλαισίου του θέματος που εξετάζεται με τις δραστηριότητες που θα αναπτύξουν οι μαθητές (5-6 λεπτά). Οι μαθητές κατανέμονται σε ομάδες των πέντε. Σε κάθε ομάδα περιλαμβάνεται τουλάχιστον ένας/μία μαθητής/-τρια που να είναι εξοικειωμένος με τη χρήση λογισμικού και την αναζήτηση στο διαδίκτυο. Η σύνθεση των ομάδων πρέπει να είναι ανομοιογενείς ως προς την επίδοση των μαθητών, ώστε ο επιμερισμός της εργασίας να δώσει σε όλους την δυνατότητα προόδου, μέσα από την εξατομίκευση της εργασίας του. Ορίζεται επίσης μαθητής – σύνδεσμος μεταξύ των επιμέρους ομάδων, για τη μεταξύ τους ανταλλαγή στοιχείων και συνεργασία αλλά και με το διδάσκοντα. Ο καθηγητής/-τρια δίνει διευκρινήσεις, αποσαφηνίζει, ενθαρρύνει το διάλογο, οργανώνει τα συμπεράσματα, συνοψίζει. Οι μαθητές εργάζονται ανά ομάδες μπροστά στις μονάδες υπολογιστών του Εργαστηρίου, κρατώντας σημειώσεις, καταγράφοντας συνεργαζόμενοι μεταξύ τους. Κατόπιν ανακοινώνουν στην Ολομέλεια τα αποτελέσματα της έρευνας και της δουλειάς τους (περίπου 35 λεπτά). Στο τέλος της διδακτικής ώρας δίνονται οδηγίες στις ομάδες για την προετοιμασία της 2ης ώρας. Τους επισημαίνεται η ανάγκη να προμηθευτούν υλικά για τις ομάδες που είναι απαραίτητη η εικαστική δημιουργία, να ετοιμάσουν διαλόγους ή να εκτυπώσουν – και να συγκολλήσουν- χάρτες που θα παρουσιαστούν στην επόμενη φάση (5 λεπτά). 2η Διδακτική ώρα Η 2η διδακτική ώρα θα πρέπει να μην είναι διαδοχική της 1ης αλλά αντίθετα να υλοποιηθεί μερικές μέρες αργότερα, προκειμένου να προετοιμαστούν σωστά οι ομάδες και να προμηθευτούν τα κατάλληλα υλικά. Τα μέλη κάθε ομάδας συζητούν τις προτάσεις και αναστοχάζονται την προετοιμασία που έχει γίνει. (καταιγισμός ιδεών) (5 λεπτά). Προχωράνε στη δημιουργία του δικού τους έργου. Στη συνέχεια το παρουσιάζουν στην ολομέλεια και εξηγούν τα κριτήρια των επιλογών τους, τη διαδικασία παραγωγής του έργου τους κλπ. (30 λεπτά) Στα τελευταία πέντε λεπτά της δεύτερης διδακτικής ώρας γίνεται η αξιολόγηση της διδακτικής πρακτικής με συζήτηση πάνω στο θέμα «Το έργο του Ιουστινιανού και η αντοχή του στο χρόνο» Επέκταση σεναρίου Το σενάριο αυτό μπορεί να επεκταθεί με περισσότερες δραστηριότητες όπως · Η κατασκευή ακροστιχίδων, σταυρόλεξων και γρίφων με όρους τοπωνύμια και ονόματα · Η σύνδεση με διεπιστημονικές προσεγγίσεις όπως: Ο Ιουστινιανός και Α) Το Ισλάμ Β) Οι αιρέσεις Γ) Δίκαιο-Νομοθετικό Σύστημα Δ) Γλώσσα (Γλωσσάρια-Τοπωνύμια- Λεξιλόγιο) .

2.2 Φύλλα Εργασίας Ομάδα 1η: Οι καλλιτέχνες 1η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε τρία μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του γραμματέα (κρατάει σημειώσεις και καταγράφει τα βασικά σημεία της συζήτησής σας και τα συμπεράσματά σας). γ) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει τα συμπεράσματά σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν αναζητήστε στο διαδίκτυο εικόνες και πληροφορίες για τα ψηφιδωτά της εποχής του Ιουστινιανού στις ιστοσελίδες el.wikipedia.org, όπου στη μηχανή αναζήτησης πληκρολογήστε «Ψηφιδωτά Ιουστινιανού». Επίσης, ακολουθείστε τον εξής σύνδεσμο: http://fereniki1.pblogs.gr/h-apeikonish-toy-aytokratora-sth-byzantinh-tehnh.html, καθώς και το σύνδεσμο http://www.fhw.gr/chronos/08/gr/pl/index.html. Στη συνέχεια, απαντήστε στο φύλλο εργασίας τα ερωτήματα: · Πώς παρουσιάζονται οι αυτοκράτορες στα βυζαντινά ψηφιδωτά; · Ποιες ομοιότητες και διαφορές συναντούμε στην απεικόνισή τους σε σχέση με τους άγιους της εκκλησίας; 2η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε δύο μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει το έργο σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν, να εκφράσετε μέσα από κολλάζ φωτογραφιών ή ζωγραφική σε χαρτόνι τις επιλογές των αγιογράφων ή των ψηφιδωτών, τα πρόσωπα που απεικονίζονται ή τις χρωματικές τους επιλογές. Ομάδα 2η : Οι Αρχιτέκτονες 1η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε τρία μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του γραμματέα (κρατάει σημειώσεις και καταγράφει τα βασικά σημεία της συζήτησής σας και τα συμπεράσματά σας). γ) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει τα συμπεράσματά σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν κατασκευάστε γλωσσάρι των κυριότερων αρχιτεκτονικών όρων, ακολουθώντας τους συνδέσμους http://www.fhw.gr/chronos/08/gr/pl/index.html και el.wikipedia.org (στο πεδίο αναζήτησης βάλτε «βυζαντινή τέχνη»). Αναζητήστε εικόνες από τις εκκλησίες της εποχής του Ιουστινιανού στους παραπάνω συνδέσμους, σχέδια ή κατόψεις τους και κατηγοριοποιήστε τες ανά αρχιτεκτονικό ρυθμό. 2η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε δύο μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει το έργο σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν, να φέρετε φωτογραφίες των ναών της περιοχής σας ή της ευρύτερης ακόμη περιοχής, και να αποτυπώσετε σε χαρτόνι την κάτοψη τους καταγράφοντας το ρυθμό τους. Ομάδα 3η: Οι Γεωγράφοι 1η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε τρία μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του γραμματέα (κρατάει σημειώσεις και καταγράφει τα βασικά σημεία της συζήτησής σας και τα συμπεράσματά σας). γ) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει τα συμπεράσματά σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν, χρησιμοποιώντας το εκπαιδευτικό λογισμικό «Περιπλάνηση στο Χώρο-Χρόνο» και το σύνδεσμο http://www.fhw.gr/chronos/08/gr/pl/index.html βρείτε τις τοποθεσίες των ναών της εποχής του Ιουστινιανού και των ψηφιδωτών τους και απαντήστε στα ακόλουθα ερωτήματα: · Τι παρατηρούμε εξετάζοντας το πού βρίσκονται τα κτίσματα της εποχής του Ιουστινιανού; Πού εντοπίζονται τα περισσότερα; · Πώς συνδέονται οι τόποι αυτοί με την ιδέα του οικουμενικού κράτους που προσπάθησε να υλοποιήσει ο Ιουστινιανός; 2η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε δύο μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει το έργο σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν να κατασκευάσετε έναν χάρτη είτε χρησιμοποιώντας το λογισμικό «Google Earth» σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνων είτε χρησιμοποιώντας το0 λογισμικό «Περιπλάνηση στο Χώρο-Χρόνο», έτσι ώστε να αναδεικνύεται το εύρος της δραστηριότητας του Ιουστινιανού. Στη συνέχεια κατασκευάστε μία παρουσίαση (χρησιμοποιώντας το λογισμικό PowerPoint της Microsoft ή το Παρουσίαση της OpenOffice.Org), όπου θα συσχετίζονται οι χάρτες, οι τόποι και τα έργα του Ιουστινιανού. Ομάδα 4η: Οι Βιογράφοι 1η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε τρία μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του γραμματέα (κρατάει σημειώσεις και καταγράφει τα βασικά σημεία της συζήτησής σας και τα συμπεράσματά σας). γ) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει τα συμπεράσματά σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν ερευνώντας στους συνδέσμους el.Wikipedia.org καθώς και στο http://www.fhw.gr/chronos/08/gr/p/index.html, καταγράφετε στοιχεία για τους Ιουστινιανό, θεοδώρα, Βελισάριο και Ναρσή. Κρατάτε στοιχεία που να φωτίζουν τν προσωπικότητά τους. 2η Διδακτική ώρα Αναθέτετε σε δύο μέλη της ομάδας σας τους παρακάτω ρόλους: α) το ρόλο του συντονιστή και διαμεσολαβητή (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία, συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί τον/τη φιλόλογο για βοήθεια, όταν χρειάζεται) β) το ρόλο του παρουσιαστή (παρουσιάζει το έργο σας στην ολομέλεια της τάξης) Κατόπιν κατασκευάζετε ένα υποθετικό σενάριο που να αποδίδει με σχετική πιστότητα τη συνάντηση Ιουστινιανού, Θεοδώρας και Βελισάριου κατά τη στιγμή που λαμβάνουν την απόφαση της κατάπνιξης της «Στάσης του Νίκα». Γράφετε τους σχετικούς διαλόγους. (Η δραματοποίηση να μην ξεπερνά τα 10 λεπτά).

2.3 Υλικοτεχνική Υποδομή 1. Χώρος υλοποίησης: Σχολικό εργαστήριο πληροφορικής εξοπλισμένο με βιντεοπροβολέα. Χρήση των Λογισμικών «Περιπλάνηση στο Χώρο-Χρόνο», «Google Earth», κειμενογράφο, πρόγραμμα παρουσίασης (Microsoft PowerPoint ή Παρουσίαση του OpenOffice.Org), διαδικτυακός φυλλομετρητής, προγράμματα επεξεργασίας εικόνας/φωτογραφίας.

2) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

• Ακολουθεί αξιολόγηση του έργου με βάση τη συμμετοχή τν μαθητών στο μάθημα, την επίλυση αποριών συμμαθητών τους από τους ίδιους καθώς και συμμετοχή τους σε συζητήσεις με τους συμμαθητές τους . Παράλληλα. Δίνεται φύλλο αξιολόγησης καταγραφής του ενδιαφέροντος των μαθητών • ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ * Σου άρεσε το μάθημα; □ Πολύ □ Λίγο □ Καθόλου Σου φάνηκαν ενδιαφέρουσες οι δραστηριότητες; □ Πολύ □ Λίγο □ Καθόλου Σου άρεσαν οι δραστηριότητες στις οποίες έπρεπε να συνεργαστείς με τους συμμαθητές σου; □ Πολύ □ Λίγο □ Καθόλου Σου άρεσαν οι δραστηριότητες στις οποίες έπρεπε να εργαστείς μόνος σου; □ Πολύ □ Λίγο □ Καθόλου Πώς θεωρείς ότι ανταποκρίθηκες στις απαιτήσεις των δραστηριοτήτων; Δικαιολόγησε την άποψή σου με λίγα λόγια □ Με επιτυχία □ Είχα δυσκολίες αλλά τα κατάφερα □ Δεν νομίζω ότι τα κατάφερα πολύ καλά Τώρα που τελείωσε το μάθημα σκέψου τι μπορείς να κάνεις με αυτά που έμαθες. Μπορώ να…….. *Βασισμένο στο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης της Δεληγιάννη Α. (Ιntegrating EFL and Art, Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης εκπαιδευτικών ΠΕ06, τ.Β΄. σελ.91)